O χορός ως μέσο επικοινωνίας

• Η βλεμματική επαφή συμβαίνει όταν κοιτάμε ο ένας στα μάτια του άλλου την ίδια στιγμή. Δεν ξέρουμε ακριβώς πότε η βλεμματική επαφή έγινε ένα τόσο σημαντικό μέσο επαφής των κατοίκων του δυτικού κόσμου, αλλά γνωρίζουμε ότι η έννοια της «βλεμματικής επαφής» χρησιμοποιήθηκε ευρέως τη δεκαετία του ‘60. Στις μοντέρνες δυτικές κοινωνίες, η άμεση βλεμματική επαφή είναι σημάδι αξιοπιστίας και αυτοπεποίθησης. Επίσης, είναι μια πρώιμη παιδική χαρά για την πρώτη επαφή και το φλερτ. Φαίνεται πως μαθαίνουμε τη βλεμματική επαφή πολύ νωρίς: τα βρέφη αρχίζουν να επιτυγχάνουν βλεμματική επαφή από την ηλικία των 6 μηνών. Είναι τόσο σημαντική ώστε τα βρέφη ενός έτους που αποφεύγουν την βλεμματική επαφή αυξάνουν τις ανησυχίες για συγκεκριμένες διαγνώσεις (για παράδειγμα, ΔΑΦ). Παρόλα αυτά, η άμεση βλεμματική επαφή απέχει πολύ από το να είναι καθολική: σε πολλές κουλτούρες, ο σεβασμός και η ευγενική συμπεριφορά συνεπάγονται να χαμηλώνεις τα μάτια και να αποφεύγεις το άμεσο βλέμμα.
• Τα νοήματα είναι σχήματα και κινήσεις που παράγονται συνήθως με τα χέρια, το κεφάλι και τα μπράτσα.
• Οι στάσεις αναφέρονται στα σχήματα που παίρνει όλο το σώμα.
• Οι εκφράσεις του προσώπου αναφέρονται στις κινήσεις και τις γκριμάτσες που κάνουμε με το πρόσωπό μας.
• Η απτική επικοινωνία / αφή αναφέρεται στην επαφή μέσω της αίσθησης της αφής. Η αφή είναι η πρώτη αίσθηση που αναπτύσσουν τα μωρά και η έλλειψη της συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερη δυσκολία από την απώλεια της όρασης ή της ακοής. Υπάρχουν μεγάλες πολιτιστικές διαφορές που καθορίζουν το πότε και το πώς μπορούμε να αγγίζουμε ο ένας τον άλλον, ποια μέρη του σώματος μπορούμε να αγγίξουμε και σε ποιες σχέσεις.
• Η σημειολογία της απόστασης (proxemics) είναι η μελέτη της σωματικής απόστασης μεταξύ των ανθρώπων, που αντιστοιχεί πάντοτε σε μία συγκεκριμένη σχέση. Αυτές οι αποστάσεις φυσικά διακρίνονται από μεγάλη πολιτιστική ποικιλομορφία.
• Η χρονομετρική (chronemics). Οι προσδοκίες ως προς τη διάρκεια του χρόνου και του ρυθμού που επηρεάζουν την ταχύτητα μας, τον τρόπο που εναλλάσσουμε την κίνηση και την ακινησία και όλα τα είδη ρυθμών με τα οποία αισθανόμαστε οικεία ή μη οικεία.
• Η εξωτερική εμφάνιση είναι επίσης μέρος της σωματικής επικοινωνίας. Πώς παρουσιάζουμε τον εαυτό μας; Πώς ντυνόμαστε; Ποια μέρη του σώματος μας θεωρούμε ιδιωτικά και ποια δημόσια; Και πάλι, υπάρχει τεράστια πολιτιστική ποικιλομορφία που συνδέεται άρρηκτα με το αίσθημα της ευπρέπειας. Η εθνικότητα, η θρησκεία και η ύπαρξη ή όχι νοητικής ή σωματικής αναπηρίας μπορούν επίσης να επηρεάσουν το ποια μέρη του σώματος κρύβουμε ή παρουσιάζουμε ή θεωρούμε πρέπον να αγγίζονται.
• Τα τεχνουργήματα ή τα αντικείμενα μπορούν επίσης να παίξουν ρόλο στην επικοινωνία. Το να ανέβεις σε μία καρέκλα για να βγάλεις μια ομιλία είναι πολύ διαφορετικό από το να κάθεσαι σε αυτήν. Πώς σχετιζόμαστε με τα βοηθήματα του άλλου; Με ένα αμαξίδιο, για παράδειγμα;
• Η διάταξη των αντικειμένων ή των ανθρώπων έχει επίσης κάποιο νόημα. Σκεφτείτε μόνο τη διαφορά μεταξύ του να στέκεστε σε έναν κύκλο στον οποίο όλοι μπορούν να δουν ο ένας τον άλλον και μεταξύ του να στέκεστε σε γραμμές όπου η τελευταία σειρά θα μπορεί να βλέπει μόνο τις πλάτες των υπολοίπων.

Σε ένα εγχειρίδιο επικοινωνίας, όλα τα παραπάνω στοιχεία συνήθως αναφέρονται ως «μορφές επικοινωνίας», οι οποίες στον αναλυτικό μας συλλογισμό διαχωρίζονται από το «περιεχόμενο» της επικοινωνίας, το οποίο είναι το μήνυμα της, το νόημά της.  Τι γίνεται, λοιπόν, στον χορό, όπου η ψευδαίσθηση ενός συμπαγούς προκατασκευασμένου μηνύματος (όπως το «Τι θα φάμε σήμερα;») εξατμίζεται μπροστά στον αυθορμητισμό των κινήσεων και των αντιδράσεων;  Το μήνυμα και το νόημα συνεχίζουν να υπάρχουν, αλλά είναι απελευθερωμένα από τις θεωρίες μας για το μέλλον και το παρελθόν και επικεντρώνονται στο παρόν. Ποιοι είμαστε στην παρούσα στιγμή; Πώς μας αλλάζει το περιβάλλον (το μουσικό τοπίο, η παρουσία των άλλων);  Και πάνω από όλα, ποιοι είμαστε όταν σχετιζόμαστε με τους άλλους;